Gromadzenie i pozyskiwanie zbiorów
Warto zastanowić się już na początku, jakie zbiory chcemy gromadzić i czy robić to w postaci fizycznej czy wyłącznie cyfrowej (na zasadzie wypożyczania oryginałów od ofiarodawców i skanowania). Powinniśmy położyć nacisk na zbiory jak najbardziej unikatowe, interesujące, niedostępne w innych źródłach. Mniej skupiajmy się na opracowaniach, publikacjach, materiałach “przetworzonych”, bardziej na oryginalnych źródłach z danego okresu historycznego. Do takich zbiorów najłatwiej dotrzeć poprzez bezpośredni kontakt z mieszkańcami, rozmowy i tzw. “pukanie od drzwi do drzwi”. Przy pozyskiwaniu zbiorów należy odnotować ich ofiarodawcę i sporządzić odpowiedni protokół przekazania zbiorów do archiwum. Przeczytasz o tym w rozdziale podręcznika “Archiwistyka społeczna”.
Przede wszystkim jednak trzeba się zastanowić nad miejscem przechowywania pozyskanych przez nas materiałów oraz miejscem na skany i ich kopie. W związku z tym, że ofiarodawcy powierzają nam swoje zbiory, musimy zapewnić im odpowiednie warunki przechowywania, a w przypadku digitalizacji – odpowiednie zabezpieczenie skanów.
Jak pozyskać zbiory archiwalne?
- przeprowadź poszukiwania w zbiorach własnych organizacji lub członków organizacji;
- nawiąż kontakt z lokalnymi lub branżowymi mediami, opowiedz o tym co już udało się zebrać i zaapeluj do potencjalnych ofiarodawców;
- nawiąż kontakt z lokalnymi stowarzyszeniami, domem kultury, kościołem, szkołą;
- zorganizuj akcję zbierania archiwaliów, dyskusję na dany temat lub piknik sąsiedzki.
- stwórz wystawę i publikację, i szukaj dalej. Wojciech Olejniczak z Fundacji TRES tak mówi o początkach dokumentowania historii deportacji polskich Żydów w 1938 roku z Niemiec do Zbąszynia: „Podczas pracy nad książką udało się zebrać wiele materiałów, które nie miały szansy znaleźć się w publikacji. Powody były różne: pojawiły się już za późno, nasza wiedza o nich była niewystarczająca. Sądzimy, że świat i sam Zbąszyń pełen jest jeszcze nieznanych wspomnień i pamiątek o wydarzeniach roku 1938 roku. Zdecydowaliśmy się uruchomić miejsce w sieci, gdzie każdy będzie mógł udostępnić innym wiedzę, fotografie, dokumenty i wspomnienia swoje oraz innych…”;
- znajdź lokalnego lub środowiskowego “ambasadora”, który pomoże dotrzeć do przedstawicieli społeczności. Posłuchaj, jak to pomogło twórczyniom Archiwum Społecznego Osiedla “Przyjaźń”;
- przeprowadź akcję nagrywania relacji i w ten sposób dotrzyj do unikatowych źródeł, zgromadzonych w domowych archiwach. Zapoznaj się z instruktażem video nagrywania relacji lub przeczytaj o tym w rozdziale podręcznika “Archiwistyka społeczna”;
Pamiętaj jednak, że najważniejsze jest nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z potencjalnymi ofiarodawcami, rozmowa i docieranie od jednej osoby do drugiej.
- przeprowadź akcję nagrywania relacji i w ten sposób dotrzyj do unikatowych źródeł, zgromadzonych w domowych archiwach. Zapoznaj się z instruktażem video nagrywania relacji lub przeczytaj o tym w rozdziale podręcznika “Archiwistyka społeczna”;
- nawiąż kontakt z lokalnymi lub branżowymi mediami, opowiedz o tym co już udało się zebrać i zaapeluj do potencjalnych ofiarodawców;
- nawiąż kontakt z lokalnymi stowarzyszeniami, domem kultury, kościołem, szkołą;
- zorganizuj akcję zbierania archiwaliów, dyskusję na dany temat lub piknik sąsiedzki.
Pamiętaj jednak, że najważniejsze jest nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z potencjalnymi ofiarodawcami, rozmowa i docieranie od jednej osoby do drugiej.